Hoe beschermen elektrische auto’s voetgangers? Luister ernaar
Je loopt over een parkeerplaats en achter je vertrekt een elektrische auto. Die is zo stil dat je hem niet hoort. En dat kan gevaarlijk zijn. Daarom zijn de hybride modellen van ŠKODA uitgerust met waarschuwingssignalen.
Elektrische auto's en plug-inhybriden zijn heel stil bij lage snelheden. Dat helpt het geluid in de omgeving te verminderen, maar anderzijds kan het een risico voor voetgangers vormen die het voertuig misschien niet horen. Daarom geven deze auto’s een waarschuwingssignaal.
De eerste ŠKODA auto’s die uitgerust zijn met dat nieuwe geluidssysteem, ook wel E-noise geheten, zijn de plug-inhybride ŠKODA SUPERB iV en ŠKODA OCTAVIA iV. Zoals je in het voorbeeld kunt horen, lijkt het geluid op een verbrandingsmotor, met lage frequenties die hoger worden naarmate de auto harder rijdt. En het geluid neemt af naarmate de auto minder snel rijdt, zodat voetgangers kunnen inschatten of de auto sneller of langzamer rijdt.
Het ontwikkelen van een praktische oplossing en het verfijnen van het geluid zelf voor ŠKODA-auto's was een klus voor experts van het ontwikkelingscentrum van de autofabrikant in Mladá Boleslav. "Het was niet gemakkelijk - er is niet veel ruimte onder de motorkap en de wetgeving is streng", legt Pavel Orendáš, de hoofdingenieur die aan het project werkt, uit.
Een evenwicht vinden
De eerste taak was om een manier te bedenken om een audioapparaat te installeren, wat in principe een kleinschalige full-range luidspreker is in een waterdichte behuizing, in de motorruimte van het voertuig. "De wetgeving vereist dat het geluid naar voor wordt gericht in de richting van de voetgangers, dus er zijn niet veel plaatsen mogelijk", legt Orendáš uit. "Voetgangers nemen slechts een fractie van de verkeerssituatie visueel waar en gebruiken hun gehoor om te weten wat er om hen heen gebeurt", voegt hij eraan toe, waarbij hij meteen ook uitlegt waarom het geluid specifiek voor voetgangers is. Uiteindelijk vonden ze bij het rechter voorwiel ruimte voor de nieuwe luidsprekerkast met een intern volume van iets meer dan 1 liter.
De wetgeving stelt een aantal eisen aan het systeem dat bekend staat als AVAS (Acoustic Vehicle Alarm System). "De wetgeving bepaalt het minimale geluid van het systeem, maar ons doel is om klanten de stilst mogelijke auto te bieden. Dat is een beetje tegenstrijdig, dus werden experts van ŠKODA op het gebied van voertuigakoestiek ingeschakeld om het geluid te verfijnen", zegt Orendáš.
Volgens de Eu-voorschriften, moeten volledig elektrische auto’s bij snelheden tot 20 km/u een waarschuwingsgeluid geven, omdat deze auto's tot ongeveer die snelheid bijzonder stil zijn. "Dan maakt de auto het geluid van banden op de weg en aerodynamisch geluid, dus dan is E-noise niet nodig", legt de ingenieur uit. De oplossing van ŠKODA voor zijn elektrische auto's is dat het geluid toeneemt tot een snelheid van 25 km/u en dan geleidelijk afneemt totdat de auto een snelheid rond 30 km/u bereikt, waarna het op natuurlijke wijze wordt vervangen door ander geluid dat door het rijdend voertuig wordt geproduceerd.
De auto moet ook waarschuwingssignalen geven bij het achteruitrijden met snelheden tot 6 km/u. Ook hier imiteert het waarschuwingssignaal van de plug-inhybriden een verbrandingsmotor, maar dan met verschillende tonen die de voetgangers waarschuwen dat de auto achteruit rijdt.
Futuristisch klinkende hybriden
Het creëren van een ‘signatuur‘ voor waarschuwingssignalen is zowel een opportuniteit voor de autofabrikanten als een uitdaging voor de techniek. Hoewel de wetgeving voorschrijft welke frequentiebanden het geluid moet gebruiken en op welk volume (tot een algemeen niveau van ten minste 56 decibel), kunnen ontwerpers een beetje creatief zijn en het geluid aanpassen aan het karakter van de betreffende auto. "Plug-inhybriden krijgen een geluid dat een verbrandingsmotor imiteert, zodat alles klopt", aldus Orendáš, die de keuze uitlegt die wordt gebruikt in ŠKODA-auto's die al onderweg zijn.
De sportieve OCTAVIA RS iV, bijvoorbeeld zal net zo klinken als de standaard OCTAVIA iV en SUPERB iV modellen. "Gezien het specifieke design van het model komt het sportieve karakter van het geluid echter pas tot zijn recht als er dynamisch wordt gereden, buiten de stad", aldus Orendáš.